Dijital Madencilik Nedir?

Mining yani madencilik diye tabir edilen işlem, aslında nedir? Madencilik gücü ne için kullanılır? Bu yazımızda bu konuyu ele aldık.

Dijital para birimleriyle ilgilenenler, bunları oluşturmak için madencilik dediğimiz bir işlem yaparlar. Grafik kartlarının gücüyle birlikte madencilik performansı da artar ve madenci, para biriminin değeri ve sisteminin gücüne oranla bu işten bir kâr elde eder. Peki Ethereum, Zcash, Bitcoin ve benzeri dijital para birimleri için bilgisayarlarının gücünü kullanarak madencilik yapan bu insanlar, aslında ne yapıyorlar? Bu grafik kartlarının gücü ne için hatta kim için kullanılıyor? Tüm bunların cevabını mümkün olduğunca sade bir şekilde anlatıyoruz.

Uyarı: Herhangi bir yatırım kararı, doğabilecek kazanç ya da zarar tamamen yatırımcının sorumluluğundadır. Bu makalemiz yayınlandığı tarihte Bitcoin ve benzeri sanal para birimlerinin nasıl çalıştığını anlatmaktadır. Takip eden araştırma ve kararlar kullanıcıya aittir.

Blok zinciri oluşturma

Dijital para birimleri, bir ağ içerisindeki bloklardan oluşur ve bu blokların toplamına da blok zinciri denir. Bu blok zincirlerinin içeriğini bankaların yaptığı hesap işlem kayıtlarına benzetebiliriz. Blokların içerisinde “Ali, Ayşe’ye 5 Bitcoin ödedi.” türünden aktarım bilgileri bulunur.

En basit haliyle anlatmak gerekirse, madencilik yapan herkes bir blok oluşturuyor. Ve oluşturdukları her geçerli yeni blok için ödüllendiriliyorlar. Bu ödül de oluşturulan blok zincirine ait para birimi oluyor (Ethereum, Zcash vb.). Dijital para biriminin ağına daha güçlü sistemleri olan madenciler eklendikçe o para birimi daha güvenli hale geliyor ve geçersiz blok oluşturma oranı azalıyor. Blok zinciri denilen kavram olmasaydı eğer, yapılmış bir aktarımın tekrar tekrar yapılması mümkün olurdu ve olmayan para yani eski bakiye sürekli bir yerlere aktarılabilirdi. Bu da paranın değerini düşürürdü ve sonucunda madencilik bu kadar yaygınlaşmazdı.

Dijital para birimleri nasıl popüler oldu?

Bitcoin, Ethereum ve zcash gibi para birimlerinin bu kadar popüler olmasının en büyük sebebi bağımsız, güvenli ve gizli olmaları. Normalde para birimleri bankalar veya devletler gibi merkezi bir otorite tarafından yönetilir. Bu hem aktarım hem de tedarik işlemleri için geçerlidir. Dijital para birimleri ise izi sürülemeyen, kimsenin kontrolünde olmayan ve herkes tarafından üretilebilen para birimleridir. Yani normalde para birimleri bir merkez tarafından kontrol altında tutulurken, dijital para birimlerinde para tedarik ve aktarımları madenciler tarafından yönetilir.

Grafik kartı performansı ne için harcanıyor?

Daha önce de söylediğimiz gibi her bir madenci yeni bir blok üretiyor. Bu blokların üretimi de şifreli aktarım işlemlerinin doğrulanması ile oluyor. Yani bu dijital hesap işlemleri, bilgisayardaki bileşenler tarafından yapılıyor. Peki neden grafik kartı? Çünkü grafik kartında işlemciye (CPU) nazaran çok daha fazla çekirdek ve dolayısıyla da daha yükek işlem gücü bulunuyor. Bu nedenle bu tür büyük hesaplama işlemleri, grafik kartının performansı kullanılarak daha verimli ve hızlı yapılabiliyor. Grafik kartı ne kadar performanslıysa işlem gücü yani hash değeri (MH/s) o kadar yüksek oluyor. Bunun sonucunda da daha fazla blok daha kısa zamanda oluşturulabiliyor ve aktarımların doğruluğu artıyor. Dijital para biriminin ağı, daha güvenli hale geliyor.

Madenciler neden ve nasıl para kazanıyorlar?

Grafik kartının gücü, blok oluşturmak ve hesaplamak için kullanılıyor demiştik. Lakin bu işlem o kadar kolay ve basit değil. Önce hesaplamaya değer bir blok bulmak gerekiyor. Sistem, saymaya değecek bloğu bulana kadar çalışıyor ve saymaya değer bir blok bulduğunda hesaplama işlemi başlıyor. Eğer oluşturulan blok ağ tarafından kabul edilip blok zincirine eklenirse, madenci bu başarısından ötürü ödüllendiriliyor. Bu ödül de o ağa ait para birimi oluyor. Madencinin grafik kartının performansı ne kadar iyiyse o kadar çok ödül alabiliyor. Sistemin performansının yetersiz olması ise madenciye zarar ettiriyor; elde edilen ödül parası, harcanan elektriğin faturasını ödemeye yetmiyor.

“Madem blokları biz oluşturuyoruz ve hesaplıyoruz, içerisine yanlış aktarım bilgileri yazmak mümkün olamaz mı?” Olabilir. Ancak bu imkansıza yakın bir işlem. Blok içerisine asılsız bir aktarım işlemek ya da Ali’nin Ayşe’ye 5 Bitcoin’i ödeyip gözüküp ödememesi için o madencinin, ağdaki diğer tüm madencilerin işi kadar yükü tek başına üstlenmesi gerekir! Bu da oldukça imkansız bir şeydir. Ağdaki biri böyle bir şeyi denemeye çalışsa bile bu çok uzun bir zaman alır. Zira teknoloji her gün gelişiyor, her geçen zaman daha iyi grafik kartları piyasaya sürülüyor ve bunların yanında yeni madenciler de ağa katılıyorlar. Sahtekarlık yapmak isteyen kişinin bunu gerçekleştirme süresi, sınırsız bir şekilde uzuyor. Ek olarak yapılan her bir aktarımın zaman kaydının tutulması da doğrulamayı artırıyor ve blok zincirine sahte girdiler eklenmesini zorlaştırıyor.

Bunun adı neden madencilik?

Dijital madencilik, adını eski altın madencilerinden alıyor. Altın madencileri, birlikte ya da tek başına çalışarak (tıpkı tekli ve havuz madenciliğinde olduğu gibi) altın çıkarıyor, işliyor ve bunu herkesin kullanımı için piyasaya sürüp satıyorlardı. Dijital madenciler de fiziksel bir iş yapmak yerine madencilik yazılımları ve işi yapabilecek bilgisayar sistemleri kullanıyorlar.